Si Phan Don - theo tiếng Lào có nghĩa là 4.000 đảo, một điểm
du lịch mà bất cứ du khách nào khi đến với đất nước Triệu Voi đều muốn ghé qua. Dòng dông Mê Kông rộng nhất ở đoạn này với gần 14km và khoảng 4000 hòn đảo lớn nhỏ mà người ta gọi là Cồn.
Hai hòn đảo Done Dhet và Done Khone lớn nhất nằm thông sang nhau bằng một cây cầu cũ kĩ được xây từ thời Pháp thuộc. Người ta dễ dàng có thể nhận thấy dấu ấn của một thời thuộc địa vẫn còn nguyên vẹn trên hai hòn đảo này. Ngay phía đầu hồi của đảo Done Dhet là con đường sắt còn dang dở vẫn đứng sừng sững, rồi đến đầu máy xe lửa vẫn còn nằm đây trên đảo Done Khone. Người Pháp đã đến hai hòn đảo xinh đẹp này và đầu tư cho xây dựng từ rất lâu.
Với một người Việt Nam đã quen với cảnh sông nước, khung cảnh hữu tình của dòng sông biếc xanh, của hoàng hôn buông rủ và những cánh cò thấp thoáng đâu đây rúc rúc trong những lùm cây lúp xúp không còn xa lạ. Nhưng cảnh đẹp vẫn khiến người ta ngỡ ngàng vì vẻ yên bình và dịu dàng của buổi chiều hôm. Không khí ngai ngái hương hoa cỏ, vài chú trâu nhởn nha trên những hòn đảo tí hon, tiếng đập nước rũ đồ nơi góc bờ đập và lũ trẻ đùa giỡn lội bì bõm trong dòng nước mát. Nhổi bật lên tất cả là hình ảnh của những chiếc thuyền chài giăng lưới. Con thuyền mảnh mai, người lái thuyền nhỏ bé và cái vung tay mạnh cho lưới tung rộng trên không trước khi chụp xuống dòng nước. Vẻ đẹp khỏe khoắn, nhanh nhẹn và hồ hởi của lao động lấp lánh trong buổi ban chiều.
Những cây dừa đứng thẳng xòe tán reo vui trong gió. Trên đảo chỉ vỏn vẹn một con đường đất gập ghềnh xuyên suốt từ đầu này sang đầu bên kia. Vài ba ngôi nhà sàn đơn sơ, giản dị với chiếc võng đưa đẩy ngay đầu nhà và chiếc xích đu cũ vẫn nằm nơi góc vườn. Trong ngôi nhà trọ không có nhiều nước và tắt điện vào 11h đêm, tiếng muỗi và tiếng côn trùng rỉ rả.
Thật khó tin khi một nơi có điều kiện thiếu thốn về sinh hoạt lại thu hút đông khách du lịch đến thế. Con đường đất buổi chiều rôm rả người vào ra, người đi bộ, kẻ đạp xe. Thú vị nhất là thuê một chiếc xe chạy khắp đảo, hồ hởi trong cơn gió miên man không dứt, lướt qua vô vàn những cánh đồng mướt xanh với hương thơm của đất và của lúa tràn ngập không gian, để đôi chân không ngừng với những guồng quay vui vẻ và lạc mình vào rừng bằng lăng cổ thụ đẹp mê hồn. Thi thoảng người ta bắt gặp những chiếc cần câu tư lự, đăm chiêu nhìn dòng nước xiết và trên chiếc võng kẽo kẹt một giấc mơ dịu dàng với trang sách vẫn đang rộng mở trên tay.
Tiếng ríu ran của đàn chim về tổ như báo tin giờ cơm tối. Vài ba nhà đã lên đèn. Ở nơi hẻo lánh giữa muôn đảo và sông ấy, có thể bạn sẽ lạc bước chân vào quán ăn Pháp trang nhã, một quán mì Ý đơn giản bên sông hay có khi chỉ là một quán mì theo kiểu Lào. Tất cả đều có mặt trên hòn đảo nhỏ với giá cả phải chăng.
Du khách nước ngoài thường ghé thăm đảo vào buổi chiều hôm, thưởng một buổi chiều với hoàng hôn say đắm lòng người trên dòng Mê Kông cùng cảnh đồng quê yên ả để rồi sớm hôm sau lại rời đi. Buổi sớm ấy, khi màn sương chưa kịp tan và ánh nắng chưa xuyên qua những tán dừa, người ta có thể bắt gặp những hình ảnh quen thuộc của một đất nước Phật giáo. Những bước chân khất thực của dòng áo cam tô điểm cho sớm dịu dàng.
Thong thả trên chiếc thuyền bé tí teo luồn lách qua những hòn đảo lớn nhỏ, con thuyền đưa ta đến với thác Lyphy tuyệt đẹp. Chính cái thác này đã chặn đứng sự ngược dòng của những chú cá heo nước ngọt (dân Cà Mau gọi là cá Nược). Hơn nữa, ở đây còn có bãi cát rộng như bãi biển bên bờ Mê Kông và là nơi sinh sống của loài cá heo thông minh. Dân “Tây ba lô” gọi bãi cát này là Dolphin Beach.
(Nguồn: aFamily)