Machu Picchu (Peru)- Thành phố phế tích

Machu Picchu nằm trên đỉnh núi Cuzco của đất nước Peru, ẩn chứa nhiều điều huyền bí của người Inca, gần như hoàn toàn biệt lập với thế giới bên ngoài từ hơn 400 năm. Năm 1911, nhà sử học người Mỹ Hiram Bingham tình cờ phát hiện ra phế tích kiến trúc đồ sộ này trong cuộc tìm kiếm.

Machu Picchu thường được gọi là “thành phố đã mất của người Inca”. Từ năm 1983 địa điểm này đã được lựa chọn trở thành một “địa điểm Di sản Thế giới” của UNESCO. Mọi người cho rằng thành phố này do Sapa Inca Pachacuti xây dựng, bắt đầu từ khoảng năm 1440 và không có người ở cho tới cuộc chinh phục Peru của người Tây Ban Nha năm 1532. Bằng chứng khảo cổ (cộng với những nghiên cứu gần đây về các văn bản thời kỳ đầu thuộc địa) cho thấy Machu Picchu là một thị trấn làm nơi nghỉ dưỡng của giới quý tộc Inca (tương tự như các Làng Roma). Nơi này có một cung điện lớn và các đền đài dành cho các vị thần Inca bao quanh một sân, với những công trình kiến trúc khác cho người hầu.

Theo nghiên cứu của các nhà khảo cổ, Machu Picchu nằm gọn trong 5 cây số vuông, được chia thành ba khu vực lớn: Khu thiêng liêng, Khu thông dụng (để ở) và Khu Hoàng gia dành cho quý tộc, thầy tu với 140 công trình kiến trúc như đền đài, nhà thờ, công viên, nhà ở và cả nhà tù. Tất cả các công trình tại Machu Picchu đều tuân theo phong cách kiến trúc Inca với những bức tường đá không dùng chất kết dính như xi-măng và những viên đá kích thước bằng nhau. Người Inca là bậc thầy về kỹ thuật xây dựng bằng đá khối. Theo đó, những khối đá được cắt để có thể được ghép vào nhau thật chặt mà không cần tới chất kết dính. Nhiều mối nối hoàn hảo tới mức không thể chen một lưỡi dao vào giữa các phiến đá.

Công trình nổi bật nhất tại Machu Picchu là Intihuatana (Cột mặt trời) gồm một tảng đá đặt trên bệ đá có kích thước bằng một cây đàn piano. Vào các ngày đông chí và hạ chí, khi mặt trời xuất hiện ít nhất trong ngày, các thầy tu sẽ làm lễ ở Cột mặt trời để cầu mặt trời không đi mất. Do người Inca không có chữ viết nên họ không để lại bất cứ tài liệu nào nói về việc đưa vật liệu lên độ cao bằng cách nào cũng như việc xây dựng hoàn chỉnh Machu Picchu.

Nằm giữa đỉnh núi hiểm trở quanh năm mây phủ, Machu Picchu có nhiều câu chuyện bí ẩn về các đền đài, các nghi lễ hiến xác... với những cảnh hoang tàn nhưng cực kỳ quyến rũ khiến khách du lịch phải sững sờ vì vẻ đẹp. Machu Picchu là điểm đến thích hợp cho những du khách có đầu óc tìm tòi và có đôi chân khỏe thích khám phá.

Hiện mỗi ngày có khoảng 2.000 du khách tới tham quan Machu Picchu và con số có thể tăng lên tới 5.000 người trong thời gian tới, đe dọa làm xuống cấp trầm trọng di sản thế giới này. Viện Văn hóa quốc gia Peru đã triển khai dự án tổng thể 10 năm trị giá 130 triệu USD nhằm bảo vệ khu phế tích Macchu Picchu. Theo đó, bao gồm việc tăng phí vào di tích đối với khách du lịch nước ngoài, giới hạn chỉ 2.500 lượt khách đến thăm hàng ngày... Peru còn tiến hành các biện pháp bảo tồn nhằm bảo vệ các khu phế tích khác cùng hệ thống động thực vật trên suốt đường mòn dẫn đến phế tích Machu Picchu; phân bố lại số lượng dân cư hiện nay đang lấn chiếm toàn khu vực cấm; đẩy mạnh quảng bá các điểm phế tích khác của người Inca và các con đường trong vùng này, nhằm dãn lượng du khách, đa dạng thêm các hoạt động du lịch phục vụ du khách...

Với những nỗ lực trên, phế tích Machu Picchu vừa được công nhận là một trong 7 Kỳ quan mới của thế giới và còn được Tổ chức Văn hóa, Khoa học và Giáo dục của Liên Hiệp Quốc ngày 25/7/2007 loại ra khỏi danh sách “Di sản Thế giới đang bị đe dọa”.

(Nguồn Báo Cần Thơ)