Đi xe "chế" ở Manila

Đến thủ đô Manila của Philippines, bạn hẳn sẽ rất thích thú với những chiếc xe tự “chế” - jeepney và tricycle (xe ba bánh), không chỉ ở cách trang trí xe mà còn ở cách người dân sử dụng loại phương tiện đặc biệt này.

11/05/2009 10:31

Jeepney là loại xe tự chế của người Philippines với phần đầu máy lấy từ những chiếc Jeep trước đây. Phần thân được “chế” nối dài ra sau với hai băng ghế được thiết kế đối diện nhau. Tùy xe mà mỗi bên có thể chứa 7-9 người. Về cách trang trí thì "9 người 10 ý", chủ xe thích màu gì hay vẽ hình gì tùy ý.

Bạn có thể thấy những chiếc jeepney để nguyên màu sáng trắng của inox nhưng cũng có xe sơn phết đủ màu. Còn nếu bắt gặp logo của Levi, Coca Cola hay Nike trên thân xe thì bạn có thể đoan chắc đây là nhãn hiệu ưa thích của chủ xe, bởi họ vẽ vì thích chứ không phải vì được các công ty trả tiền quảng cáo.

Tương tự, tricycle cũng là phương tiện tự chế của người Philippines và cũng được trang trí tùy thích theo ý chủ nhân. Đó là một xe máy thông thường được gắn thêm thùng và phủ mui bạc cả xe đầu và thùng xe. Thông thường một chiếc tricycle chở được ba người: một người ngồi sau người lái và hai người ngồi ở sau.

Phần đuôi của một chiếc Jeepney - Ảnh: Đ.K.L.

Tại Manila, jeepey và tricycle không có mặt ở quận Makati (quận tập trung nhiều tòa nhà cao tầng và các trung tâm mua sắm). Ở đây phương tiện giao thông công cộng là xe buýt thông thường như mọi quốc gia khác. Tuy nhiên bên ngoài Makati, bạn sẽ không thể "bói" ra được một chiếc xe buýt công cộng mà thay vào đó chỉ là jeepney và tricycle.

Nếu tricycle hoạt động như xe ôm tại Việt Nam thì jeepney chạy theo tuyến cố định, dĩ nhiên tuyến đường cũng do chủ xe chọn mà không phụ thuộc vào hiệp hội hay nghiệp đoàn nào...

Không như xe buýt, jeepney có thể dừng bất cứ đâu mà không cần trạm. Thường jeepney sẽ đón và trả khách ở mỗi ngã tư. Khách đi xe jeepney sau khi lên xe từ phía sau (tương tự như xe lam ở Việt Nam) sẽ nói với tài xế - thường kiêm luôn vai trò thu tiền - điểm đến và đưa đúng số tiền mà họ đã ước lượng sẵn.

Xe tricycle tại Philippines - Ảnh: Đ.K.L.

Một điều thú vị là không bao giờ có tình trạng kỳ kèo về tiền vé giữa hành khách với tài xế. Tôi hỏi người bạn Philippines đi cùng: "Có khi nào hành khách hoặc tài xế ăn gian không?" và nhận được một câu trả lời thật lạ lùng: "Không bao giờ". Nếu bạn lên sau và ngồi cách rất xa tài xế thì tiền vé cũng như điểm đến sẽ được chuyền dần lên cho tài xế qua những hành khách còn lại. Và việc truyền thông tin lẫn tiền bạc này không bao giờ sai.

Không chỉ rất "fair" về giá vé, tài xế jeepney cũng không bao giờ nhồi nhét khách. Nếu như xe đã chở đủ 14 hoặc 18 người thì tài xế sẽ không đón thêm khách. Nhưng việc jeepney hay tricycle chở đúng số lượng quy định dường như chỉ xảy ra tại Manila. Khi về các miền quê, có xe tricycle chở đến 2 người lớn và 4 đứa trẻ trong phần xe gắn thêm. Còn với jeepney thì hành khách ngồi đặc kín trên... mui xe.