Nhà Rông với người Băh nar, Jrai ở Tây Nguyên

Ngắm nhìn nguyên bản một ngôi nhà rông của người Băh nar, Jrai và một số dân tộc khác ở các tỉnh Gia Lai, Kon Tum người ta nhận thấy rõ nét độc đáo trong kiến trúc mang đậm bản sắc dân tộc không thể lẫn với vùng miền khác.

  18/04/2008 09:02

Nhà rông trước những năm 1990, người dân trong buôn tự hợp sức nhau làm hoàn toàn bằng tay và từ việc đốn cây về lột vỏ, róc mắt, gọt nhẵn cột, kèo, đòn tay, dùi lỗ, khoét ngàm... chỉ bằng con dao gạt (dao dày, mũi quằm nhọn hoắt) chứ hoàn toàn không dùng cưa, đục gì cả. Thêm nữa, một ngôi nhà rông bình thường nền rộng hơn 100m2 mái uốn cong như một cánh buồm no gió cao hơn 10m (có nhà cao tới 20m) và toàn bộ diện tích sàn nhà đều được lót bằng những đoạn cây tròn to bằng nhau nhưng không hề sử dụng một cây đinh sắt mà chỉ có con xỏ bằng gỗ và lạt buộc bằng dây me vóc (còn gọi là mây rừng) nhưng vô cùng chắc chắn. Có ngôi nhà đã có hơn 100 tuổi vẫn chưa hề hư hỏng bộ khung, chỉ khi nào mái tranh bị mục thì dặm hoặc dở bỏ lợp lại.

Nhà rông vô cùng quan trọng đối với tinh thần và đời sống tâm linh của bà con các dân tộc ở Tây Nguyên. Mọi sinh hoạt văn hóa cộng đồng đều được diễn ra tại đây. Mỗi khi phải chuyển buôn  đến một vùng đất khác hoặc do buôn đông người quá không có đất đủ sinh sống phải tách buôn thì già làng và mọi người đi tìm nơi mới, khi đã ưng ở đất đó thì tiến hành cất nhà rông, nếu trong thời gian dựng không có biến cố gì xảy ra gây đổ hoặc nguy hiểm đến tính mạng người nào thì coi như "giàng đã đồng ý" thì mới bầu già làng mới và cho nhổ nhà dân đến dựng xung quanh. Những ngày bình thường ai đó chỉ đặt chân lên cầu thang nhà rông thôi đã tỏ rõ sự tôn trọng đặc biệt như có cái gì đó rất linh thiêng, không ai dám nói tục, chửi thề hay làm những việc xấu trong nhà rông, nếu bị phát hiện dù là người trong hay ngoài dân tộc đều bị hình phạt thích đáng. Nhiều người có thể do thất bại trong việc làm ăn hay buồn chán chuyện gì đó có thể đến nhà rông ngửa cổ nhìn lên mái nhà thổ lộ những điều uẩn khúc trong lòng và ngay sau đó họ cảm thấy thanh thản vì trong thâm tâm họ quan niệm nhà rông là nơi các vị thần linh trú ngụ sẽ hiểu và phù hộ cho họ.

Gần đây Nhà nước ta đã xây dựng nhiều nhà văn hóa cộng đồng kiên cố mang dáng dấp của nhà rông xưa với tường xây, mái lợp tôn song buôn chỉ dùng để hội họp chứ mọi nghi lễ cổ truyền mang tính chất tâm linh vẫn diễn ra tại nhà rông do chính tay buôn làng dựng lên.

( Nguồn: Báo Dân tộc thiểu số & Miền núi số 10/2007)

 
Chủ đề:
Tag:
loading
Các tin khác

Lợi ích từ việc đầu tư định cư tại nước ngoài

Hiện nay, rất nhiều doanh nhân hay người Việt Nam có điều kiện đã tìm kiếm cơ hội đầu tư tại nước ng ...

  19/06/2020 16:31

'Đánh rơi' yêu thương ở miền cao Y Tý

Ở miền cao Y Tý, mây quấn núi, núi ấp ôm mây… đẹp như một giấc mơ mà ai cũng muốn một lần “chạm” đến ...

  04/06/2020 17:31

Khám phá Măng Đen - 'Đà Lạt thứ 2' ở Tây Nguyên

Tây Nguyên - vùng đất đầy nắng và gió với thảo nguyên bạt ngàn, dãy đồi trập trùng vô tận, vườn trà, ...

  04/06/2020 17:03

Chương trình liên kết hành động phục hồi, phát triển du lịch 3 địa phương: Thừa Thiên Huế - Đà Nẵng - Quảng Nam

Nhằm tăng cường liên kết, hợp tác giữa các tỉnh, thành tại khu vực miền Trung, phát huy thế mạnh du ...

  30/05/2020 18:23

Những trải nghiệm mới khi du lịch Đài Loan

Kết hợp giữa cảnh quang thiên nhiên tươi đẹp cùng ẩm thực đa dạng, phong phú, thời gian gần đây, Đài ...

  29/05/2020 17:47

Nét đẹp văn hóa Hoàng Su Phì

Ngoài Đồng Văn, Hà Giang còn có Hoàng Su Phì thơm ngọt mùa lúa và ẩn chứa kho tàng văn hóa đặc sắc. ...

  27/05/2020 20:03
pin