Thăm vùng đất “ngoài giới hạn nên đến”

Địa hình gập ghềnh tại Bethlehem - Ảnh: Khổng Loan

Cô bạn người Úc đã dành ba tháng thăm thú Israel và cậu bạn người Đan Mạch ở đến chín tháng tại xứ này đã lắc đầu quầy quậy khi tôi rủ đi cùng sang khu bờ Tây của người Palestine. Rất may có những công ty du lịch sẵn sàng đưa tôi đi. Tôi chọn Bein Harim Tourism của Israel.

Một ngày cuối tuần đầu tháng 7-2009, chiếc xe bảy chỗ chở năm du khách Mỹ và tôi rời thành phố Tel - Aviv lúc 7g15. Xe chạy băng băng trên đường cao tốc, chỉ mất khoảng 45 phút để đến Jerusalem. Từ đó chúng tôi sẽ đến Bethlehem - nơi Chúa Jesus ra đời, và Jericho - thành phố cổ nhất thế giới. Bethlehem chỉ cách Jerusalem 10km.

Đến Jerusalem, đường bắt đầu dốc gập ghềnh uốn lượn, vượt qua cái nắng gay gắt chúng tôi đến điểm kiểm soát giữa Israel và Palestine. Đó là một lô cốt và một hành lang bằng sắt, kế đến là một bức tường bêtông thật dài, cao ngất ngăn cách Bethlehem và Jerusalem, được Tel - Aviv xây dựng để kiểm soát sự đi lại của những người Palestine sang các khu vực của Israel và cũng để ngăn các vụ đánh bom liều chết.

“Các anh chị trình hộ chiếu, sang bên đó sẽ có người hướng dẫn, tôi không được phép sang” - người lái xe nói. Bên kia đường có một tấm biển lớn ghi: “Lối vào các khu vực của người Palestine. Không có đường đi cho người Israel”.

Ngôi sao bạc trong nhà thờ Giáng Sinh ở Bethlehem đánh dấu nơi Chúa Jesus ra đời

Jaber Sa’adeh, hướng dẫn viên du lịch người Palestine ở bờ Tây, đón chúng tôi ngay khi vừa rời khỏi những hàng rào chắn bằng sắt. Jaber dẫn chúng tôi đi qua những đường phố của Bethlehem ngoằn ngoèo, nhấp nhô đồi núi. Thành phố với những ngôi nhà bằng đá vôi trắng và những ô cửa màu xanh xinh đẹp. Chỉ có điều không thấy người. Nhiều khu nhà vẫn trong tình trạng xây dựng dở dang, im lìm buồn bã, chỉ có ánh nắng chói chang.

Bethlehem - nghĩa đen là “nhà bánh mì” - ở miền trung của khu bờ Tây, là một trong những nơi thiêng liêng nhất của người Thiên Chúa giáo nhưng cũng được xem là trung tâm văn hóa và du lịch của người Palestine. Đa số dân Bethlehem theo Hồi giáo nhưng nơi đây cũng có một cộng đồng người Palestine Thiên Chúa giáo thuộc loại lớn nhất nước.

Du lịch là nguồn thu chính của Bethlehem. Những đoàn người rồng rắn xếp hàng chờ vào thăm nhà thờ Giáng Sinh ở quảng trường Máng Cỏ và thăm hầm mộ thánh, nơi có ngôi sao bằng bạc chỉ địa điểm Chúa Jesus ra đời. Chỉ vài cửa hàng bán đồ lưu niệm mở cửa, phần vì là ngày chủ nhật nhưng cái chính vì kinh tế khó khăn. Hàng hóa ở đây giá rẻ bằng nửa so với ở Israel. Các mặt hàng lưu niệm mang hình ảnh tôn giáo được khắc trên gỗ ôliu mộc mạc và giản dị. Những người bán hàng thân thiện và cởi mở, niêm yết giá hàng bằng USD nhưng sẵn sàng nhận đồng shequel của Israel, đồng dinar của Jordan.

Jericho cách Bethlehem vài chục phút lái xe. Jericho có nghĩa là “mùi hương”, nằm bên sông Jordan và nổi tiếng với những cây chà là. Thành phố 20.000 dân này thấm đẫm sự cổ kính ở những sườn đồi trập trùng, những thung lũng và những khu khảo cổ lộ thiên chứng minh sự tồn tại 10.000 năm của nó. Không chỉ cổ nhất thế giới, đây còn là thành phố thấp nhất trên Trái đất. Chiến tranh và cuộc sống còn nhiều khó khăn khiến dễ nhận thấy sự buồn bã tràn ngập nơi đây. Chỉ có cây chà là xanh ngắt cùng những di tích lịch sử và văn hóa lâu đời lên tiếng.

Một góc Jericho, thành phố cổ nhất thế giới liên tục có người sinh sống - Ảnh: Khổng Loan

Người bán hàng ở Tell es-Sultan (Old Jericho), dưới chân đồi là thành Dair Qaratal xây dựng từ năm 1895, mời chào du khách. Jafar bán hàng ở một trong những điểm khảo cổ thú vị nhất của Jericho nhưng quầy hàng của ông chỉ bày vỏn vẹn vài bức tranh toàn cảnh, mấy cuốn sách mỏng giới thiệu Jericho được in ấn “với sự hỗ trợ tài chính rất lớn của Đức” và những xấp bưu ảnh. Ông mời tôi đọc miễn phí cuốn sách về Jericho và nhất định tặng tấm bưu thiếp cho người khách lạ.

Jerusalem hay Tel - Aviv là nơi đã có cuộc sống văn minh không kém gì phương Tây. Trong khi Jerusalem tràn ngập màu đen - trang phục của những người Do Thái giáo sùng đạo, thì Tel - Aviv là thành phố không ngủ với những cô gái xinh đẹp thoải mái mặc bikini dạo phố và ca hát vang trời. Còn Bethlehem và Jericho cổ kính với những con người giản dị, nhẹ nhàng và thân thiện lại đem đến một ấn tượng đậm nét.

Dù ở đâu đi nữa, trên các khu vực đang thuộc về Israel hay Palestine đều có những câu chuyện lịch sử và tôn giáo đã thành huyền thoại muôn đời và những câu chuyện ấy đều gắn bó với nhau, nhất là tại vùng đất thiêng được coi là nơi xuất phát của hầu hết các tôn giáo lớn. (Nguồn: TTO)