Khám phá thành phố cổ Bagan

Tôi không biết dùng từ ngữ hay một thứ cảm xúc mãnh liệt nào để diễn tả khi đặt chân đến thành phố cổ Bagan. Vì đã... thật sự “đóng băng” trước vẻ đẹp trác tuyệt và yên bình nơi đây. Mảnh đất cố đô “vang bóng một thời” xuất hiện trước mắt tôi không ồn ào mà an nhiên bởi không gian trầm mặc của chùa chiền cổ kính. Được biết, nơi đây từng là kinh đô hưng thịnh của vương quốc Pagan từ thế kỷ 9-13, lưu giữ khoảng 2.000 đền chùa.

Đạo Phật ở Bagan nói riêng và Myanmar nói chung theo dòng Theravada, là Phật giáo Nguyên thủy - tức dòng Phật giáo Tiểu thừa, giáo phái Nam Tông. Sự tu hành của các sư cũng giống như Phật giáo tại Thái Lan, Lào, Sri Lanka, Campuchia: các sư không ở chùa mà ở thiền viện, buổi sáng đi khất thực, không ăn chay và chỉ được ăn từ khi mặt trời mọc đến trước 12 giờ trưa. 

Chùa Shwezigon là nơi đầu tiên tôi khám phá. Đây được xem là ngôi chùa cổ nhất tại vùng đất huyền diệu này. Shwezigon có kiến trúc “nguyên bản” của chùa vàng Shwedagon ở Yangon. Khác với Shwedagon tráng lệ nguy nga thì Shwezigon lại mang đến cảm giác thanh bình. Tương truyền, có đến hơn 30 tấn vàng được dát lên và hàng ngàn viên đá quý gắn trên đỉnh chóp.

Cách Shwezigon khoảng 4km, Ananda được mệnh danh là ngôi đền đẹp nhất ở Bagan có 4 tượng Phật lớn bằng vàng đặt ở 4 hướng. Đặc điểm nổi bật nhất của ngôi đền là ngọn tháp chính được mạ vàng giúp sự phản chiếu ánh sáng có thể nhìn thấy từ cách đó rất xa, giữa vùng đồng bằng của Bagan. Thật may mắn khi tôi đến đây vào lúc vừa tối, những ánh đèn được thắp lên tạo nên bầu không gian huyền bí tuyệt đẹp bao quanh ngôi đền.

Sáng hôm sau, tôi dành thời gian chinh phục Thatbyinnyu, ngôi chùa cao nhất tại thành phố cổ Bagan. Nhìn bề ngoài,Thatbyinnyu đồ sộ, quét vôi trắng, trông giống như một tu viện Thiên chúa giáo thời Phục Hưng ở châu Âu. Bên trong đền Thatbyinnyu có các dãy hành lang dài, bố trí các bàn thờ với tượng Phật nhiều tư thế khác nhau, tất cả đều được dát vàng lấp lánh. 

Và một trong những nơi không thể bỏ qua khi đến Bagan đó chính là Dhammayangyi. Theo lời kể của người bạn đồng hành, người ta đã phải dùng đến 6 triệu viên gạch để xây dựng lên ngôi đền. Nếu một lần đặt những bước chân trần, im lặng đi quanh đền, bạn sẽ hiểu tại sao sự vĩ đại và huyền bí của Dhammayangyi hàng trăm năm qua vẫn thu hút mọi người dù chỉ là một công trình dang dở.
 

Bình minh thì ở đâu chẳng có, mặt trời mọc ở khắp mọi nơi đâu phải chỉ mỗi ở Bagan? Đúng vậy, nhưng chỉ khi tôi chứng kiến khoảnh khắc bình minh ở Bagan mới có cảm giác khắc khoải chờ mong, xúc động đến vỡ òa. Chẳng vì thế mà Bagan được mệnh danh là “một trong những nơi ngắm bình minh đẹp nhất thế giới”.

Đứng từ ngôi đền Shwesandaw, phóng mắt nhìn xung quanh, quang cảnh đủ rộng, đủ xa để bạn có thể quan sát được cả thành cổ chuyển mình ra sao khi bình minh đến. Đồng hồ điểm 6 giờ 30, là lúc mặt trời bắt đầu vươn mình thức dậy, dần dần ló dạng sau những mái đền, vạn vật xung quanh bừng tỉnh.
 
Như một thước phim quay chậm, dường như cả thời gian và không gian đều dừng lại. Khi mỗi người đều chọn cho mình một góc riêng lặng nhìn cảnh vật, hoặc thì thầm nói chuyện với người bạn đồng hành... như sợ phá vỡ thời khắc thiêng liêng khi từng tia nắng dần hiện ra bên màn sương sớm bao phủ. 

Mặt trời lên cao, tròn trịa lơ lửng giữa bầu trời xanh trong buổi sớm, mang theo tia nắng chiếu rọi khắp không gian, đến từng nhành cây ngọn cỏ. Từng ngóc ngách của ngôi đền cũng được nhuốm một màu vàng ươm, ấm áp. Khoảnh khắc ấy thật mới khiến người ta ấn tượng mà nhớ mãi không nguôi.

Ở đây, người dân cũng chẳng ai để ý đến thời gian. Cứ thảnh thơi đi qua một ngày. Tôi bắt gặp nụ cười của những bác nông dân trên cánh đồng nắng cháy rát da, thấp thoáng dưới những đền chùa, bóng các vị sư tay cằm chiếc dù đỏ ung dung bước đi, như không cần đích đến.

Có vô vàn lý do để chúng ta chọn thành phố cổ Bagan  làm điểm dừng cho những chuyến đi dài. Có thể là không khí trong lành, cuộc sống nhẹ nhàng, bình dị… nhưng có lẽ, lý do thuyết phục nhất đó là khung cảnh bình yên đến lạ mỗi khi ngày mới bắt đầu tại “miền đất bị lãng quên” này!