Ăn Tết theo cách của người Bali

Bali lại một lần nữa thể hiện sự khác biệt của mình trong văn hóa tín ngưỡng và tạo ra những phong tục địa phương độc nhất. Điển hình là “Nyepi” hay còn gọi là Saka New Year của người Bali với những chuỗi nghi lễ thiêng liêng được cử hành trọng thể hằng năm. Theo lịch của Hindu giáo, năm nay, Nyepi sẽ diễn ra từ 6 giờ sáng ngày 25/03/2020 đến 6 giờ sáng ngày 26/03/2020.

  14/02/2020
 Bali ngôi sao sáng trong 17.000 hòn đảo ở Indonesia, đất nước vạn đảo, trở thành một thiên đường du lịch nổi tiếng toàn thế giới với sự “cá biệt” độc đáo của mình. Trong khi Hồi giáo phát triển mạnh mẽ trên khắp đất nước, thì ở Bali là hòn đảo duy nhất với 90% dân số theo đạo Hindu. Điều này thể hiện rõ nét trong đời sống hằng ngày và trong cách thờ cúng.

Melasti: Nghi lễ thanh tẩy trước thềm năm mới

Melasti là một chuỗi những nghi lễ được tổ chức trong vòng 3 ngày, trước “Nyepi Day” - Năm mới của dân Bali. Mục đích của lễ hội là để thanh tẩy linh hồn con người, và tượng thần khỏi những ô uế, và tội lỗi.

Trong quan niệm của người Bali, vũ trụ (Bhuwana Agung) và tâm hồn con người (Bhuwana Alit) tồn tại bên trong nhau, và các nguồn nước tự nhiên, như suối, biển, và hồ là “nguồn của sự sống” (Tirta Amerta), nên việc cử hành thánh lễ bên cạnh nguồn nước có thể giúp thanh tẩy cả tâm hồn và thế giới xung quanh, mang lại sự thanh khiết từ nguồn sống “Tirta Amerta”.

Những nghi thức trong lễ hội Melasti

Vào ngày lễ, mỗi người trong làng đều vận cho mình bộ trang phục truyền thống màu trắng đẹp nhất, mang theo lễ vật rồi tụ tập tại Banjar làng mình rước thần tượng (“pratima”), và diễu hành đến một Banjar lớn hơn trong vùng. Tất cả tượng thần của các làng sẽ được tập trung làm lễ tại đây trước khi mang ra nguồn nước.

Đúng theo lịch trình sắp xếp, có thể là chiều cùng ngày hay sáng hôm sau, mọi người một lần nữa lại cùng nhau mang tất cả tượng và diễu hành ra nguồn nước, chính là bờ biển, để thực hiện nghi thức thanh tẩy quan trọng nhất. Đến tận bây giờ, tụi mình vẫn còn nhớ cảm giác rộn ràng của ngày lễ, từng sóng người trong bộ áo trắng truyền thống, những lá cờ Umbul Umbul đầy màu sắc tung bay trước những cơn gió biển lồng lộng và những thứ âm thanh thiêng liêng từ cồng chiêng, hay từ những tiếng kinh cầu của những người diễu hành.

Ý nghĩa tôn giáo của lễ hội

Với họ, đây không chỉ đơn thuần là một nghi lễ truyền thống, mà là cả một tín ngưỡng, một niềm tin to lớn được nuôi nấng từ lúc con người ta còn đỏ hỏn đến khi tóc bạc trắng. Trước khi đi, bọn mình cũng đã đọc thông tin và tìm hiểu sơ qua rồi, tuy nhiên phải đến đây “mục sở thị” mới cảm nhận được hết sự trọng thể và thiêng liêng của lễ hội đối với đời sống của con người địa phương như thế nào.

Mỗi khu vực, mỗi làng sẽ có cách thực hiện nghi lễ khác nhau, nhưng theo bọn mình quan sát vẫn có những điểm chung. Xuyên suốt nghi lễ, người ta lần lượt ra biển, mang theo lễ vật, và cầu nguyện rồi hứng nước đem về. Bàn thờ sẽ được đặt gần nguồn nước, và tất cả mọi người đều ngồi hướng ra đó để cùng “người chủ trì” cầu nguyện.

Đại diện mỗi làng sẽ cùng nhau ra nguồn nước hứng nước để thanh tẩy cho “pratima”, sau đó sẽ dùng hoa đi một vòng vẩy nước vào người dân. Cuối lễ, tất cả mọi người sẽ lại diễu hành ra biển một lần nữa, mang theo thần tượng, và hứng nước để mang về sự thanh khiết từ “nguồn của sự sống”. Các Pratima lần nữa sẽ tập trung tại đền lớn để giữ ở nơi thiêng liêng nhất.

Ngrupuk - Lễ diễu hành trong đêm giao thừa

Ảnh: Duck Tran / Wonderful Dreamers

Theo người dân địa phương thì Ogoh-ogoh bắt nguồn từ cách đọc từ “ogah-ogah”- mang nghĩa là “lắc mạnh” trong tiếng Bali, diễn tả đúng nghĩa đen về nghi thức của họ khi rước các quái vật đi diễu hành khắp đường phố.

Các “ogoh ogoh” thường được tạo ra theo hình dáng của “Buhta Kala” chính là các ác thần, Rakshasa (tiếng Việt của mình là “La Sát”), hay những loài vật quấy nhiễu cuộc sống con người. Ngoài ra, đôi khi người ta còn lấy hình tượng của các quái vật trong truyền thuyết như rồng, điểu Garuda hay các vị thần trong tôn giáo Hindu để xây dựng mô hình. Bọn mình còn thấy vài làng xây tượng thần voi Ganesha, con trai thần Shiva. Người ta tin rằng, tất cả những điều xấu xa sẽ được hút hết vào trong các Ogoh-ogoh, để trả lại sự tinh khiết cho toàn bộ đảo Bali này.

Lễ diễu hành sẽ diễn ra vào đêm giao thừa, tức là đêm trước Nyepi một ngày. Địa điểm lớn nhất là ở Depansar và Ubud - trung tâm nghệ thuật của Bali được tố chức rất trọng thể. Lần này bọn mình tham gia ở Ubud. Lần tới sẽ đi thử Depansar vì đây nơi đây mới là “gốc” của lễ hội này. Người ta còn tổ chức cuộc thi giữa các Banjar (các làng) với nhau để chọn ra những con Ogoh-ogoh đẹp nhất với màn trình diễn ấn tượng nhất để biểu diễn trong đêm Ngrupuk.

Bắt đầu những giai điệu lễ hội

Ảnh: Duck Tran / Wonderful Dreamers

Vào khoảng 7h tối khi trời bắt đầu tắt nắng, tiếng kèn tiếng trống, tiếng cồng tiếng chiêng dồn dập vang lên, những con Ogoh-Ogoh sẽ được rước vào trung tâm Ubud, băng qua chợ Ubud, tới ngã tư “Cung điện Ubud” và rẽ về tập trung tại sân bóng Ubud. Rồi từ sân bóng này, lần lượt sẽ được diễu hành đến lại ngã tư cung điện và trình diễn. Mỗi banjars mang đến một hoạt cảnh về câu chuyện của chính những Ogoh-ogoh mà họ làm ra. Mặc dù không hiểu ngôn ngữ, nhưng tụi mình không thể nào rời mắt khỏi những cử chỉ, điệu bộ của các diễn viên và lắng nghe giai điệu những câu hát từ các em thiếu nhi. Đa số các làng trình diễn những trận đánh của hai thế lực Thiện và Ác. Các Ogoh-ogoh hoà với ánh sáng, khói có khi là lửa, âm thanh dữ dội từ những thanh niên khiêng tượng mỗi lần nâng lên và xoay vòng tại ngã tư. Chúng đánh nhau quyết liệt, khán giả reo hò. Có làng sung mãn “lắc” ogoh ogoh” mạnh đến bay cả đầu. Rồi tung hô cho các thiện đã thắng cái ác, mang lại hòa bình cho người dân.

Không khí nhộn nhịp, thiêng liêng kéo dài đến tận nửa đêm. Các “ogoh-ogoh” sẽ được mang về làng, theo đúng tục lệ họ sẽ đốt chúng để tiêu diệt những linh hồn xấu xa ra khỏi cuộc sống của những người Bali hiền lành. Nhưng ngày nay, người ta sẽ giữ các tượng này lại, để trang trí hoặc để bán vì giá thành làm ra khá cao. Có tin đồn rằng đạo diễn người Mỹ gốc Canada, James Cameron đã tham gia lễ hội và mua rất nhiều tượng Ogoh-ogoh về để sử dụng, và để tạo cảm hứng cho các nhân vật “Avatar” nổi tiếng của ông.

Ngày im lặng “Nyepi”

Ảnh: Pris & Eve / welikebali.com

Theo tục lệ, đây là ngày người dân Bali suy nghĩ về những gì đã xảy ra trong một năm vừa qua. Thiền định là hoạt động chính của 24 giờ Nyepi. Sau đêm giao thừa Ngrupuk, người ta sẽ mang đốt những tượng “ogoh-ogoh” để diệt các linh hồn xấu xa, tuy nhiên người ta tin rằng chúng vẫn sẽ không chết đi hoàn toàn, mà sẽ quay trở lại làng vào ngày đầu năm mới. Chính vì vậy, người dân sẽ không ra khỏi nhà, cũng không được gây tiếng ồn, và sử dụng các thiết bị điện. Khi ác thần đến, nó không tìm thấy một sự sống nào trong làng, sẽ nghĩ rằng đây là một ngôi làng chết mà bay đi nơi khác, để lại một Bali yên bình và xinh đẹp.

Nếu các bạn đến tham dự lễ hội ở Bali vào đúng ngày này, phải lưu ý những điều *“KHÔNG”* sau đây trong vòng 24 giờ (6h sáng ngày Nyepi cho đến 6h sáng ngày tiếp theo):

- KHÔNG ra đường. Toàn bộ người dân và khách du lịch đều phải tuyệt đối tuân thủ yêu cầu này. Các bạn không thể check out khách sạn trong ngày hôm đó. Pecalang (cảnh sát công động) sẽ ra đường và kiểm tra thường xuyên.

- KHÔNG gây ồn. Kể cả khi bạn ở trong khách sạn, các bạn cũng không được đùa giỡn quá lớn tiếng. Hay chạy nhảy trong khuôn viên khách sạn. .

- KHÔNG cửa hàng hay nhà hàng nào mở cửa trong ngày này cả, kể cả trong khách sạn, mọi thứ đều phục vụ hoàn toàn cơ bản, hoặc thậm chí cũng không phục vụ ăn uống. Các bạn cũng phải kiểm tra trước và tự trang bị. Lưu ý cửa hàng tiện lợi trong ngày giao thừa sẽ rất đông và đóng cửa vào 10 giờ tối, các bạn nên mua trước đó.

- KHÔNG phương tiện đi lại. Kể cả sân bay cũng sẽ đóng cửa 24 tiếng. Không một động cơ nào được hoạt động trên toàn bộ đảo Bali và các đảo trực thuộc Bali, như Nusa Pendia.

- KHÔNG Internet. Trước hết 3G và 4G sẽ bị chặn bởi chính phủ. Còn wifi có hay không thì tùy khách sạn/khu vực bạn ở.

Theo wanderfuldreamers.com
Theo Nhu Nguyen (Wiki Travel)
Các tin khác

Điểm danh 6 cánh đồng hoa đẹp ở Mỹ thu hút khách du lịch tham quan

Mỹ là một trong những thiên đường du lịch cho du khách trải nghiệm không giới hạn. Không chỉ nổi tiế ...

  20/03/2024

Suối Moọc Quảng Bình đẹp nao lòng trong mùa hoa vô ưu

Hàng năm, cứ vào khoảng tháng 3, suối nước Moọc - địa điểm du lịch Quảng Bình nổi tiếng, lại được tô ...

  19/03/2024

Tháng 4 du lịch Trung Quốc, khám phá mùa xuân đẹp mê hồn

Trải qua hàng ngàn năm phát triển mạnh mẽ về mọi mặt nhưng vẫn giữ được trọn vẹn các giá trị văn hóa ...

  15/03/2024

1 ngày khám phá Khu du lịch đồng sen Tháp Mười, thưởng thức món ngon Đồng Tháp làm từ sen

Không có sự chen lấn, ồn ào, Khu du lịch đồng sen Tháp Mười yên bình, gần gũi đến lạ kỳ. Chỉ có bầu ...

  15/03/2024

Tưng bừng những lễ hội hoa ở Châu Âu cuối xuân, đầu hạ

Châu Âu không chỉ nổi tiếng với những công trình kiến trúc cổ kính, những bảo tàng nghệ thuật lộng l ...

  14/03/2024

Chiêm ngưỡng sắc xuân 3 miền Bắc Trung Nam những ngày cuối tháng 4

Tháng 4, khi những tia nắng rực rỡ của mùa hè bắt đầu len lỏi qua từng tán lá, cũng là lúc sắc xuân ...

  12/03/2024
pin